در مقالات قبل درباره ی عفونت های باکتریایی و ویروسی و نحوه ی استریل ابزارهای آلوده به این عفونت ها بحث کردیم در این مقاله به بیماری پریون خواهیم پرداخت.
بیماری کروتزفلد جاکوب (CJD و vCJD)
ارگانیسم عامل
این بیماری توسط پریون‌ها ایجاد می‌شود. پریون‌ها، موجوداتی زنده نیستند، بلکه ذرات پروتئینی «عفونی» می‌باشند.
بیماری کروتزفلد جاکوب (CJD) که برای اولین بار در سال 1920 توصیف شد، به بیماری‌های پریونی تعلق دارد و نوعی بیماری نادر است. این بیماری به صورت اسپورادیک یا در خانواده‌ها رخ می‌دهد (حدود 10 تا 15 درصد از کل موارد CJD با واسطۀ ژنتیکی هستند) و در نهایت منجر به مرگ می‌شود.
نوع اسپورادیک شایع‌تر است و دارای نرخ شیوع مشابه حدود یک تا دو مورد در هر میلیون نفر در طول یک سال در سراسر جهان می‌باشد. این بیماری در سال‌های اخیر به دلیل وقوع آنسفالوپاتی اسفنجی شکل گاوی (BSE) در گاوهای بریتانیا و با احتمال انتقال به انسان از طریق مواد غذایی، به طور فزاینده‌ای مورد توجه عموم قرار گرفته است.
بروز
به طور کلی CJD به صورت اسپورادیک، یعنی بدون هرگونه دلیل قابل اثباتی رخ می‌دهد؛ میانگین سن شروع بیماری، 64 سال و متوسط طول مدت بیماری، چهار ماه است. کورو، از اشکال اکتسابی این بیماری است که به عنوان نوعی بیماری نورودژنراتیو خوانده می‌شود و به دنبال مصرف مغز انسان در مراسم آدم‌خواری گروهی از مردم در پاپوآ-گینۀ نو که دارای زبانی خاص هم بودند، به وجود آمد.
امکان انتقال غیرعمدی به هنگام انجام اقدامات پزشکی نیز برای این بیماری وجود دارد. نوع جدید بیماری کروتزفلد جاکوب (vCJD)، مرتبط با BSE در گاو، عمدتاً در بریتانیا و فرانسه رخ داده است.
مسیر انتقال
این بیماری می‌تواند از طریق تجویز هورمون‌های هیپوفیزی انسان، پیوند قرنیۀ چشم یا از طریق ابزارهای جراحی مغز و اعصاب منتقل شود. فاصلۀ بین مواجهه و شروع اولین علائم بالینی بین یک تا سی سال است.
تشخیص
بیماران با شروع بیماری دچار اختلال در تمرکز و توجه می‌شوند که در ادامه به اختلال در حرکات، تغییرات شخصیتی، اختلال در بینایی و راه رفتن پیشرفت می‌کند. متعاقباً، بیماری در طی پیشرفت سریع علائم، منجر به مرگ می‌شود. جدا از علائم بالینی، روش‌های کاربردی مورد استفاده جهت تشخیص، شامل: الکتروانسفالوگرام (EEG)، تست مایع مغزی نخاعی (CSF) و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) است. تشخیص قطعی CJD، تنها از طریق معاینۀ پس از مرگ امکان‌پذیر است.
این بیماری در حال حاضر، هیچ درمانی وجود ندارد.
اقدامات پیشگیرانه
امروزه به لطف فناوری‌های نوترکیب، هورمون‌های هیپوفیزی را می‌توان به طور ایمن در کشورهای صنعتی تولید کرد و همچنین قوانین و محدودیت‌های ایمنی سختگیرانه‌ای در رابطه با پیوند وجود دارد.
هیچ مدرکی مبنی بر خطر انتقال در پرستاری معمولی و به هنگام برخورد با افراد آلوده وجود ندارد و اقدامات بهداشتی مرسوم کافی است.
پردازش مجدد با توجه به CJD
در برخی کشورها، پردازش مجدد «ضد پریون» دستگاه‌های پزشکی برای موارد خاص (بیمار مشکوک به بیماری «کروتزفلد-ژاکوب») توصیه می‌شود (به عنوان مثال: غوطه‌ورسازی در محلول هیدروکسید سدیم 1 مولار).
می‌توان ابزارهای جراحی استاندارد ساخته شده از فولاد ابزار را به طور ایمن با محلول هیدروکسید سدیم (NaOH) ضدعفونی کرد. سایر مواد به شرح زیر به تیمار با NaOH پاسخ می‌دهد:
آلومینیوم (به عنوان مثال: چکش‌ها): حملۀ خوردگی
LCP (به عنوان مثال: دستۀ اسکنه): مشکلی نیست (حساسیت به فرورفتگی افزایش می‌یابد).
تختۀ سخت (به عنوان مثال: دستۀ اسکنه): مشکلی نیست.
تیتانیوم: تغییر در رنگ اکسیداسیون، سیاه شدن.
سیلیکون: شکننده شد.
PEEK (به عنوان مثال: اجزای MIS): مشکلی نیست.
ابزارهای با روکش کروم: مشکلی نیست، با پوشش سالم (!)
نقره (به عنوان مثال: پروب، کانول): مشکلی نیست.
قلع (به عنوان مثال: پروب): بدون مشکل در مقادیر pH کمتر از 12.5 با محلول هیدروکسید سدیم در pH تقریبی 14
خوردگی
روکش روی پنس‌های HF: مشکلی نیست.
روکش TiAIN: جدا شدن روکش
ارزیابی «مشکلی نیست»، به این معنی است که عمر عادی سرویس به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد. دستگاه‌های دارای لحیم‌کاری نرم / سخت، مکان‌های چسبنده و شیشه‌ای کم و بیش تحت تأثیر قرار می‌گیرند و بسته به میزان آسیب باید تعویض شوند. شناسایی هرگونه تغییر، مستلزم بازرسی دقیق بصری و آزمایش عملکردی است.
زمان نگهداری طولانی‌مدت در طول استریلیزاسیون با بخار، باعث هیچ گونه تغییری در مواد ابزار نمی‌شود.